انتخاب موتور مناسب برای آسانسور، نه تنها بر عملکرد و ایمنی آن، بلکه بر هزینه‌های نگهداری و طول عمر آن نیز تاثیرگذار است. با این حال، انتخاب موتور آسانسور، فراتر از یک تصمیم فنی است. این انتخاب، بر ایمنی، راحتی و رضایت کاربران آسانسور تاثیرگذار است.
یک موتور نامناسب می‌تواند منجر به خرابی‌های مکرر، کاهش عمر مفید آسانسور و افزایش هزینه های پی در پی شود. بنابراین، بهترین راه حل برای ایجاد عملکردی ایمن در آسانسور، انتخاب موتور مناسب بر اساس ویژگی های این دستگاه است.
به طور معمول، معیارهای مشخصی در انتخاب موتور مد نظر است؛ که در خرید آن باید رعایت شود. یکی از مهم ترین این معیارها، انتخاب موتور بر اساس تعداد طبقات، نفرات و سازگاری آن با سایر اجزا از جمله تابلو فرمان آسانسور است.
در ادامه این مقاله، به معرفی انواع موتور آسانسور پرداخته؛ و معیارهای مهم برای خرید آن را بررسی میکنیم.
موتور آسانسور
موتور آسانسور، یک تجهیز الکترومکانیکی است که وظیفه تأمین نیروی محرکه لازم برای جابجایی کابین آسانسور را بر عهده دارد. این موتورها انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کنند و با ایجاد گشتاور، فلکه کششی را به حرکت در می‌آورند. در نتیجه این فرایند، سیم بکسل‌ها کشیده شده و کابین آسانسور به سمت بالا یا پایین حرکت میکند.
انواع موتور آسانسور
آشنایی با انواع موتور آسانسور، می‌تواند به تصمیم اشخاص در خرید نوع خاصی از این قطعه کمک بسیاری کند. به طور کلی، هر کدام از انواع موتور، ویژگی های منحصر به خود را داشته؛ و عملکرد مشخصی را برای آسانسور رقم می زنند. در ادامه به معرفی انواع موتور آسانسور و بررسی ویژگی‌های هر یک می‌پردازیم.
1. موتورهای کششی (Traction Motors)
موتورهای کششی، متداول‌ترین نوع موتورهای آسانسور هستند. این موتورها با کشیدن طناب‌های فولادی که به کابین آسانسور متصل هستند، آن را به حرکت در می‌آورند.
- موتورهای کششی گیربکس‌دار
مزایا: قیمت مناسب، ساختار ساده، تعمیر و نگهداری آسان.
معایب: راندمان پایین‌تر نسبت به موتورهای گیرلس، تولید صدای بیشتر، لرزش بیشتر.
کاربرد: در آسانسورهای مسکونی، تجاری و صنعتی با ظرفیت و سرعت متوسط استفاده می‌شوند.
- موتورهای کششی گیرلس (بدون گیربکس)
مزایا: راندمان بالا، سرعت و شتاب بالا، عملکرد نرم و بی‌صدا، طول عمر بیشتر.
معایب: قیمت بالاتر، پیچیدگی بیشتر در طراحی و ساخت.
کاربرد: در آسانسورهای پرسرعت، با ظرفیت بالا و در ساختمان‌های بلند استفاده می‌شوند.
2. موتورهای هیدرولیک (Hydraulic Motors)
در موتورهای هیدرولیک، حرکت رو به بالای کابین آسانسور با فشار روغن و حرکت رو به پایین آن با نیروی وزن کابین انجام می‌شود.
مزایا: نصب آسان، هزینه نگهداری پایین، قابلیت توقف دقیق در هر نقطه.
معایب: سرعت پایین، محدودیت در ارتفاع حرکت، نیاز به فضای بیشتر برای مخزن روغن.
کاربرد: در آسانسورهای کم ارتفاع، مانند آسانسورهای خودروبر یا آسانسورهای باربری استفاده می‌شوند.
3. موتورهای پنوماتیک (Pneumatic Motors)
موتورهای پنوماتیک از هوای فشرده برای به حرکت درآوردن کابین آسانسور استفاده می‌کنند.
مزایا: عملکرد نرم و بی‌صدا، ایمنی بالا.
معایب: هزینه بالا، نیاز به تجهیزات جانبی زیاد، محدودیت در ارتفاع حرکت.
کاربرد: در آسانسورهای خاص و با کاربردهای ویژه استفاده می‌شوند.
جدول مقایسه انواع موتور آسانسور
| ویژگی | موتور کششی گیربکس‌دار | موتور کششی گیرلس | موتور هیدرولیک | موتور پنوماتیک |
| قیمت | پایین | بالا | متوسط | بالا |
| راندمان | پایین | بالا | متوسط | متوسط |
| سرعت | متوسط | بالا | پایین | متوسط |
| میزان تولید صدا | زیاد | کم | کم | کم |
| طول عمر | متوسط | بالا | متوسط | متوسط |
معیارهای مهم در انتخاب انواع موتور آسانسور
یکی از موارد مهمی که هنگام خرید و انتخاب موتور آسانسور باید در نظر داشته باشید؛ معیارهای اساسی و کاربردی است. انتخاب موتور مناسب برای آسانسور یک تصمیم بسیار مهم است که بر عملکرد، ایمنی و طول عمر سیستم تأثیر مستقیم دارد. عوامل مختلفی در این انتخاب دخیل هستند که در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم.
- ظرفیت آسانسور
اولین و مهم‌ترین عامل در انتخاب موتور، ظرفیت آسانسور بر حسب تعداد نفرات است. هرچه تعداد نفرات بیشتر باشد، به موتور قدرتمندتری نیاز است. علاوه بر تعداد نفرات، بار کلی که آسانسور باید حمل کند (مانند بارهای تجاری) نیز در انتخاب موتور مؤثر است.
- سرعت حرکت
تعداد طبقات ساختمان تعیین‌کننده سرعت مورد نیاز آسانسور است. برای ساختمان‌های بلندتر، به موتورهایی با سرعت بالاتر نیاز است. همچنین، میزان تردد در ساختمان نیز بر سرعت مورد نیاز تأثیرگذار است. در ساختمان‌هایی با تردد بالا، سرعت حرکت آسانسور باید بیشتر باشد.
- نوع ساختمان
نوع ساختمان (مسکونی، تجاری یا صنعتی) مشخص میکند که آسانسور بیشتر برای حمل افراد یا بار استفاده می‌شود. این عامل در انتخاب نوع موتور و قدرت آن مؤثر است. همچنین، ارتفاع ساختمان نیز بر انتخاب موتور تأثیرگذار است. برای ساختمان‌های بلندتر، به موتورهایی با توان بالاتر نیاز است.
- فضای موتورخانه
فضای موتورخانه نیز، یکی از عوامل مهم در انتخاب انواع موتور آسانسور است. به عنوان مثال، در صورتی که فضای کافی برای موتورخانه وجود نداشته باشد؛ باید از موتورهای گیرلس استفاده شود که ابعاد کوچکتری دارند.
در نهایت، برای انتخاب موتور، به یاد داشته باشید؛ موتورهای با راندمان بالا مصرف انرژی کمتری دارند و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر هستند.
سازگاری موتور آسانسور با تابلو فرمان های شرکت آلتون آسانسور
تابلو فرمان و موتور آسانسور دو عنصر کلیدی در سیستم آسانسور هستند که به طور مستقیم با یکدیگر در ارتباطند. انتخاب و تنظیم صحیح این دو جزء، نقش بسیار مهمی در عملکرد روان، ایمن و کارآمد آسانسور ایفا میکند.
هماهنگی کامل بین تابلو فرمان و موتور، باعث می‌شود آسانسور با بیشترین راندمان و کمترین مصرف انرژی کار کند. همچنین، یک سیستم کنترل مناسب که با موتور هماهنگ باشد، ایمنی مسافران را تضمین کرده و از بروز حوادث جلوگیری میکند. سازگاری مناسب این دو عنصر مهم، باعث کاهش سایش و پارگی قطعات و در نتیجه افزایش طول عمر سیستم آسانسور می‌شود. در نهایت، در صورت بروز مشکل، یک سیستم یکپارچه و هماهنگ، عیب‌یابی و تعمیر را آسان‌تر میکند.
شرکت آلتون آسانسور، با تولید و ارائه انواع تابلو فرمان آسانسور (کامپکت آلتکس) امکان سازگاری تابلو و انواع موتور آسانسور را ایجاد میکند. با این حال، با استفاده از این تابلو فرمان، دیگر نگران سازگاری موتور و برد کنترل آسانسور خود نباشید.
